Dựa vào tốc độ gió mạnh nhất ở vùng gần trung tâm xoáy thuận nhiệt đới, Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) quy định phân loại xoáy thuận nhiệt đới như sau:
Bảng 1. Phân loại xoáy thuận nhiệt đới theo sức gió mạnh nhất và mức độ ảnh hưởng
Cấp |
Gió cực đại (km/h) |
Cấp gió (beaufort) |
Mức độ ảnh hưởng (do sức gió) |
Áp thấp nhiệt đới (Tropical Depression) |
39 - 61 |
6 - 7 |
Cây cối rung chuyển, khó đi ngược gió. Biển động. |
Bão (Tropical Storm) |
62 - 88 |
8 - 9 |
Bẻ gẫy cành cây lớn, tốc mái nhà, không thể đi ngược gió. Biển động rất mạnh. |
Bão mạnh (Severe Tropical Storm) |
89 - 117 |
10 - 11 |
Làm đổ cây cối, nhà cửa, cột điện, gây thiệt hại rất nặng. Biển động dữ dội, làm đắm tàu thuyền. |
Bão rất mạnh (Typhoon / Hurricane) |
³ 118 |
³ 12 |
Sức phá hại cực kỳ lớn. Sóng biển cực kỳ mạnh, làm đắm tàu biển có trọng tải lớn |
Tốc độ gió mạnh nhất ở vùng gần trung tâm (tốc độ gió cực đại) được quy định khác nhau ở mỗi nước. Tổ chức Khí tượng thế giới quy định lấy tốc độ gió mạnh nhất duy trì liên tục trong thời gian 10 phút (sử dụng trong các bản tin của Nhật và Hồng Kông), Cơ quan dự báo bão của Hải quân Mỹ lấy tốc độ gió mạnh nhất duy trì liên tục trong thời gian 01 phút. Ở Việt Nam, tốc độ gió mạnh nhất được lấy trong 02 phút. Cơ quan Khí tượng Úc lấy tốc độ gió giật mạnh nhất chứ không lấy gió cực đại duy trì liên tục. Chính sự khác nhau này đã dẫn đến sự khác nhau khi đánh giá cường độ của bão. Qua nhiều hội nghị, các chuyên gia WMO đã đề xuất xác định các hệ số chuyển đổi vào năm 2004. Các tác giả Mỹ cho rằng, do sự khác nhau về thời gian lấy trung bình mà cường độ bão trong các bản tin dự báo của các nước thấp hơn của Mỹ khoảng 12%. Quy chế báo bão, ATNĐ, lũ của Việt Nam dùng thuật ngữ "gió mạnh nhất" (tức gió cực đại) và "có thể có gió giật", mà không dùng thuật ngữ "duy trì liên tục", nên phải hiểu đó là gió mạnh nhất quan trắc được theo quy phạm quan trắc bề mặt.
Có thể tham khảo thêm cách phân cấp cường độ bão của Mỹ ở bảng dưới đây:
Phân loại |
Cường độ |
Gió mạnh nhất trung bình trong 1 phút |
|
Knots |
Km/h |
||
Tropical Depression (Áp thấp nhiệt đới) |
TD |
< 34 |
< 63 |
Tropical Storm (Bão) |
TS |
34 -63 |
63 -118 |
Typhoon (bão rất mạnh) |
Cấp 1 |
64 - 82 |
119 - 153 |
Typhoon (bão rất mạnh) |
Cấp 2 |
83 - 95 |
154 - 177 |
Typhoon (bão rất mạnh) |
Cấp 3 |
96 - 113 |
178 - 210 |
Typhoon (bão rất mạnh) |
Cấp 4 |
114 - 135 |
211 - 250 |
Super Typhoon |
Cấp 5 |
> 135 |
> 250 |